De Speciale Rapporteur van de Verenigde Naties inzake geweld tegen vrouwen en meisjes, Reem Alsalem, heeft een baanbrekend rapport voorgesteld aan de Algemene Vergadering waarin ze de realiteit van draagmoederschap aan de kaak stelt en staten oproept om een einde te maken aan deze praktijk. Voor het eerst in de geschiedenis wordt er vanuit een officiële VN-instantie ondubbelzinnig gepleit voor de wereldwijde afschaffing van draagmoederschap. Het rapport stelt duidelijk: "De praktijk van draagmoederschap wordt gekenmerkt door uitbuiting en geweld tegen vrouwen en kinderen, ook meisjes."
Het rapport gaat verder dan louter observaties en doet specifieke aanbevelingen. Het roept de lidstaten op om "maatregelen te nemen om draagmoederschap in al zijn vormen uit te roeien" en te werken aan de goedkeuring van een juridisch bindend internationaal instrument dat draagmoederschap wereldwijd verbiedt. Het stelt een wettelijk model voor dat geïnspireerd is op het Scandinavische model tegen prostitutie: het bestraffen van kopers, bureaus en klinieken, terwijl uitgebuite vrouwen gedecriminaliseerd en ondersteund worden.
Al jaren waarschuwt CLARA Life dat draagmoederschap nooit “gezuiverd” kan worden door regelgeving. Het kwaad zit in de kern: de geplande scheiding van moeder en kind, de medische druk om een “perfect” product af te leveren, de commercialisering van kinderen en de reductie van zwangerschap tot een dienst. De VN-rapporteur bevestigt dit en wijst op de verhoogde gezondheidsrisico’s voor draagmoeders, de armoede en ongelijkheid die hun rekrutering mogelijk maken, en de rol van tussenpersonen die het grootste deel van het geld opstrijken.
Het rapport werd dan ook alom geprezen. Pro-life en vrouwenorganisaties juichten het toe als een historische stap voorwaarts. Bezoek SPUC in het Verenigd Koninkrijk erop gewezen dat in het verslag wordt geconcludeerd dat de GPA "wordt gekenmerkt door uitbuiting en geweld", en Live Action benadrukte de oproep voor een universeel verbod. Le European Conservative beschreef het document eveneens als "een zeldzaam geval waarin de VN het bij het rechte eind had” wat betreft draagmoederschap en drong er op aan om alle vormen ervan bij wet te verbieden..
Voor België en Europa zijn de gevolgen concreet. Het rapport pleit ervoor om de vrouw die baart altijd als juridische moeder te erkennen en om geen draagmoederschapscontracten te valideren die de praktijk normaliseren, ook niet in het buitenland. Zo worden de identiteit en rechten van kinderen beschermd, wordt mensenhandel tegengegaan en blijft overeind dat een kind een geschenk is om te ontvangen, nooit een product om te bestellen.
Bij CLARA Life verwelkomen wij dit rapport als een historische vooruitgang voor de menselijke waardigheid. Het bevestigt onze overtuiging: geen enkele wet kan de uitbuiting eigen aan draagmoederschap wegnemen. Een rechtvaardige samenleving zet geen markt op in vrouwenlichamen of kinderlevens. Wij zullen ons blijven inzetten, in België en in Europa, om deze aanbevelingen om te zetten in wetgeving en beleid: de vraag stoppen, vrouwen in kwetsbare situaties steunen, gezinnen daadwerkelijk helpen en elk kind verwelkomen als een gave, nooit als een koopwaar.